چاپ لیبل IML روغن و گریس
روانکاری، روشی است به منظور جلوگیری از اصطکاک و سایش سطوح متحرکی که بر روی یکدیگر قرار میگیرند. در واقع وظیفه اصلی روانکاری، کاهش میزان اصطکاک بین سطوح متحرک و ثابت است. روانکارها که در یک نگاه کلی میتوان آنها را به دودسته بزرگ، روانکارهای خودرو و روانکارهای صنعتی تقسیم کرد، از دو جزء اصلی روغن پایه و مواد افزودنی تشکیل میشوند و شرکتهای تولیدکننده روغن پایه (پالایشگاههای روغن) ماده اولیه یعنی برش لوبکات «Lub-cut» را از پالایشگاههای نفت دریافت و طی فرآیندهایی به روغن پایه و سپس به روغن نهایی جهت مصارف مختلف تبدیل میکنند.
بسته به نوع فرآیند مورد استفاده در پالایشگاههای روغن برای خالصسازی نیز روغنهای پایه به پنج گروه مختلف تقسیم میشوند که گروههای یک تا سه بیشترین کاربرد را در جهان دارند و طبیعتاً ازکیفیت بالاتری برخوردارند. بدینجهت بسیاری از تولیدکنندگان به دنبال بازطراحی و ارتقای واحد خود هستند و تکنولوژی تولید خود را مبتنی بر تولیداتی چون روغن پایه، روغنموتور بنزینی، روغنموتور دیزلی، روغنهای صنعتی و در کنار آنها، گریس، ضدیخ، پارافین و اسلاک واکس، قرار میدهند. تولیداتی که تقاضای جهانی به سمت آنهاست. بر اساس آمار موجود، سالانه چیزی حدود ۳۵ میلیون لیتر انواع روانکار در جهان تولید و مصرف میشود که در این میان وسایل نقلیه سبک و سنگین سهمی ۵۳ درصدی دارند، عمده بازار را تشکیل میدهند و بعد از آنها روغنهای صنعتی که در ماشینآلات و تجهیزات کارخانهها مورد استفاده قرار میگیرند، سهامدار بازار تجاریاند.
به لحاظ منطقهای هم، آسیا به دلیل پوشش جمعیت بالا، حدود ۵۰ درصد از تولید و مصرف انواع روانکار را به خود اختصاص داده است و اروپا و آمریکای شمالی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. پیشبینیها نیز نشان از آن دارند که اندازه بازار جهانی روانکنندهها از ۶/۱۵۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به ۶/۱۸۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ میرسد و با نرخ رشد مرکب سالیانه ۳ درصد، آسیا، اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا پس ازاتمام پاندمی، به واسطه محرکهایی چون افزایش صنایع، افزایش تدریجی تعداد وسایل نقلیه در جاده و رشد فناوری در فرآیند تولید، بستهبندی و انبارداری، پیشران جهانی این صنعت میشوند. این در حالی است که بر اساس گزارش تحلیلی «research and markets» از میان محصولات روانکاری، گریس، سناریوی فعلی بازار جهانی را تغییر اساسی خواهد داد چرا که در انتظار رشد ۶۶/۱۸۶ هزار تنی در طی سالهای ۲۰۲۱-۲۰۲۵ است، انبارداری، تجزیه و تحلیل مصرفکننده نهایی و چشمانداز جغرافیایی، محرکهای اصلی آن برای رشد بازار هستند و بستهبندی متکی بر فناوری، عامل اصلی موثر بر رشد بازار آن خواهد بود. به استناد گزارش تحلیلی«research and markets»، بستهبندی که بتواند محصول را سالم نگه دارد و در عین سهولت در استفاده، مصرفکننده را ترغیب بدان کند، میتواند بازار و کاربردهای نوظهور روانکارها و به ویژه گریس را در سالهای آتی رونق دهد و علت آن نیز کاملاً مشخص و قابل استناد است.
روانکارها با گذشت زمان و همچنین تغییرات درجه حرارت خاصیت خود را از دست میدهند. برای اینکه روغن در معرض تغییرات زیاد درجه حرارت و یا آلودگی قرار نگیرد لازم است که بستهبندی آن به دقت طراحی شود. از سویی اگر روغن و گریس در معرض آلودگیهایی از قبیل آب قرار گیرند مواد افزودنی و سفتکنندهها از آنها جدا میشود و فساد محصول را به همراه دارد. همانگونه که تغییرات درجه حرارت سبب ایجاد مشکلاتی از قبیل اکسیداسیون، یخ زدگی و کاهش کیفیت محصول میشود. علاوه بر آن، بعضی از گریسها اگر برای یک مدت طولانی تحت شرایط محیطی با درجه حرارت بالا قرار بگیرند، روغن موجود در آنها جدا شده و به سطح محصول میآید و نگهداری طولانی مدت آن ممکن است باعث کدر شدن روغن در اثر اکسیداسیون شود یا به تبخیر مایع رقیقکننده آن بخصوص در برابر در درجه حرات های بالا بیانجامد که در هر دو حالت تخریب محصول را به همراه دارد. مضاف بر آن ناخوانا شدن مشخصات روانکار، نشت یا آلودگی روغن در اثر زنگزدگی و رطوبت، تنفس ظرف به دلیل انقباض و انبساط روانکار با تغییردمای فصلی که منجر به سوراخ شدن ظرف، نشت روغن به بیرون و آلودهشدن روغن داخل ظرف میشود نیز از دیگر مواردی هستند که بر ضرورت و نیاز به نحوه نگهداری اصولی، بستهبندی مبتنی بر فناوری و انبارداری صحیح روانکارها میافزایند؛ نیازی که ظروف«IML» که در آنها ظرف و لیبل جزء جداناشدنی هم هستند میتوانند، بدان پاسخ دهند.
ظروف«IML» مقاوم و ایمن در برابر عوامل محیطی و شیمیایی، دما، نور، هوا و رطوبت هستند. از محصول در برابر آلودگی، تجزیه در اثر گرما و سرمای زیاد، تبخیر، یخزدگی و از بین رفتن خصوصیات امولسیونی، محافظت میکنند. در برابر ضربه و فشار محکم هستند و دچار شکستگی یا سوراخ نمیشوند. انعطاف دارند. لیبل آنها دچار خراش، سائیدگی، واکنش محیطی و تخریب نمیشود، روشن، شفاف و نمایانگر دادههای اطلاعاتی محصول است و در مجموع به انضمام ایجاد محیطی مناسب برای نگهداری روانکارها، به دلیل چرخه تولیدی کم هزینه، مقرون به صرفه، اقتصادی و حذف موازیکاریها در تولید، انبارش و حمل و نقل، میتوانند به رونق بازار این محصولات کمک کنند؛ چیزی که پیشبینیها هم بدان اشاره دارند.