طبق دادههای موسسه آلمانی«statista» که سه روز پیش منتشر شد، از مارس ۲۰۲۴، چین هر ماه تقریباً ۶٫۷۹ میلیون تن محصولات پلاستیکی تولید کرده و اینک، به عنوان بزرگترین تولیدکنندهی پلاستیکِ دنیا، تقریباً یک سوم تولید جهانی پلاستیک را به خود اختصاص داده است. کمااینکه، سهم چین از تولید مواد پلاستیکی در سالهای اخیر به طور پیوسته در حال افزایش بوده و از ۲۶ درصدِ سال ۲۰۱۴ به ۳۲ درصد در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. علاوه بر آن، با رشد مداوم حجم صادرات پلاستیک پکن طی یک دهه گذشته، اکنون این صنعت از مدلهای کمی به الگوهای ارتقاء کیفیت تغییر مسیر داده و توسعه آیندهی خود را بر نوآوریهای تکنولوژیکی همسو با محیطزیستِ پایدار تکیه داده است؛ چرخشی که مبین مسوولیتهای اجتماعی با تأکید بر سلامت مصرفکنندگان و نگرانیهای زیستمحیطی بینالمللی است، هرچند طبق گزارش«Siemens»، نشانگر نوعی جهش عجیب در تولید محصولات پلاستیکی با توجه به فرآیندهای ناکارآمد و اختلالات زنجیره تأمین این صنعت طی سال جاری نیز هست. گزارش ماه مارس شرکت تولیدی فناورمحور زیمنس، حاکی از آن است که شرکتهای فورچون ۵۰۰ به خاطر عدم برنامهریزی و آمادگی برای رویارویی با بحرانهای چرخه تأمین، در حال از دست دادن ۱۱ درصد از گردش مالی سالانهی خود ـ نزدیک به ۱٫۵ تریلیون دلار ـ هستند و این رقم چشمانداز نگرانکنندهای را برای صنعت پلاستیک دنیا، جایی که تولید کارآمد در اولویت است، ترسیم میکند. اما با این وجود، کشوری مانند چین که به مثابه فشارسنج اقتصاد آسیاست، از این نگرانی خود را دور کرده و حتی در مسیر توسعه گام برداشته است. اما چرا و چگونه؟
نتایج یافتههای مطالعاتی تیم تحقیق، پژوهش و توسعه«تحتو و پژوگو» آنیلپک از ۱۲ سمینار و کنفرانس ۲۶ ساعته «Market Insights Hub» در روز چهارم چایناپلاس، «هنر فناوری چین» طی یک دههی گذشته را عامل این پیشرانی با وجود اختلالات جهانی زنجیره تأمین و ناکارآمدیهای مشهود در آن میداند. بررسی و حضور آنیلپک در این سمینارها و گفتوگوهای حاشیهای که بر هفت دیدگاه کلیدی شامل محصولات، مصرفکنندگان، عملیات تجاری، بازاریابی، کشف بازارهای نوظهور خارجی، زنجیره تأمین و استراتژی مهارتی متمرکز بود و موضوعات مهم جهانی مانند روند بازار مصرف، استراتژیهای تجارت بینالملل، روند طراحی محصول، کاهش هزینه و کارایی را محور قرار داده بود؛ نشان داد، نقطه عطف چین در «اقتصاد باز» در یک دهه گذشته به خاطر فناوری و پذیرش نوآوریهای مدرن بوده و اینگونه درهای توسعه با شیوههایی مدرن به روی چین باز شده و فرصتها و مسیرهای زیادی را برای صنعتگران آن آشکار کرده است. در عین حال، با احیای اقتصاد چین، تجارت پکن هم دوباره شتاب گرفته و تولید در آن دستخوش دگرگونی قابل توجهِ فناورمحور شده است؛ به نحوی که تولید و صنعت از شعار سنتی «ساخت چین» خارج و به پذیرش نوآوری با مفهوم «نوآوری در چین؛ چینِ نوآور» متمایل شده تا مزیت رقابتی در بازار جهانی را به دست آورد. اما در این بین، یکی از پیشروترین پلتفرمهای توسعهای پکن برای همسویی با آخرین روندهای بازار جهانی، در همه سالهای گذشته، فناوریها و راهحلهای نوآورانه در صنایع پلاستیک، بستهبندی و لیبل بوده که همچنان اشتهای خود را از دست نداده، همگام با مدلهای توسعهای پیش میرود و حتی بنا بر جمعبندی گفتگوهای فنی پنج ساعتهی دو سمینار «استراتژیهایی برای جهانیشدن و توسعه در بازار اروپا» و «استراتژیهای بهینهسازی هزینه و حل مسئله در محصولات پلاستیکی» که در اتاقهای کنفرانس ۷۰۲ و ۲۰۴ این نمایشگاه برگزار شد، از جهان میخواهد که «به نمایش تعالی تولید پکن که دنبالهی همان هدف«ساخت چین» است احترام بگذارد و بپذیرد تولیدکنندگان چین که به دلیل تولید ارزانِ با کیفیت و قابلیتهای صنعتی شهرت دارند، نه تنها خود را به عنوان بازیگران کلیدی تجارت و تولید تثبیت کردهاند، بلکه گامهای مهمی در ساخت برندهای جهانی برداشتهاند و حالا «ساخت چین» نشاندهنده چیزی بیش از صرفه اقتصادی است و تعهد به نوآوری و پذیرش فناوری پیشرفته را به نمایش میگذارد».
به استدلال دکتر گونگ ییمین، رئیس اجرایی، باشگاه ارتباطات صنعت چین و آلمان، ژونگ یوان، موسس شرکت مشاوره ژونگجیانگ شانگهای و کای هنگجی، مهندس ارشد و کارشناس کمیته بینالمللی استانداردسازی ماشینآلات لاستیک و پلاستیک «ISO/TC270»، سخنرانان شاخص این دو سمینار، هرچند درک تأثیر متقابل بین فرآیندهای ناکارآمد و اختلالات زنجیره تأمین برای حرکت در چشمانداز فعلی تولید پلاستیک بسیار مهم است، اما راهحلهای بالقوه و اثرگذاری برای اطمینان از آیندهی کارآمد این صنعت وجود دارد که چین سعی کرده طی سالهای اخیر با کمک فناوری هوشمند، بالا بردن مهارت انسانی و اولویتدهی به این راهکارها، سهم خود از بازارهای لاستیک و پلاستیک دنیا را افزایش دهد. برای مثال، همه میدانیم که کارایی یک خط تولید مستقیماً به نتیجه نهایی تولیدکننده تبدیل میشود و در تولید پلاستیک هم ناکارآمدیهای جزئی میتواند خسارتهای قابل توجهی به بار آورد ولی این در حالی است که با اهمیت بخشی به عیبیابی قطعات و مدیریت هوشمند ضایعات، این ناکارآمدیهای فرآیندی و زمان هدررفت پنهان در آنها، قابل کنترل میشوند. علاوه بر عیبیابی، مدیریت مواد نیز عامل دیگری است که بر راندمان تولید تأثیر میگذارد و از این حیث، تولیدکنندگان محصولات و ظروف پلاستیکی باید بهینهسازی استفاده از مواد و دستیابی به ثبات در کیفیت محصول را همواره چالشبرانگیز بدانند؛ چرا که در کوچکترین حالت، استفادهی ناکارآمد از مواد خام ـ تمایل به استفاده بیش از حد از مواد در تولید ـ که ناشی از ناتوانی در برقرای نسبیت در ترکیب مواد، فرآیندهای قالبگیری نادرست، یا اضافهسازی غیراصولی در حین جابجایی است، میتواند بحرانساز شود؛ کمااینکه، کیفیت بد و ناسازگاری کیفی مواد اولیه مانند رزینها هم منجر به افت شدید کیفیتِ محصول نهایی میشوند و میتوانند باعث نقص در قطعات، تخریب پنهان به علت نامشخص بودن زمان تقریبی تخریب، کاهش کارایی و سودآوری در تولید، تولید مجدد، افزایش هزینهها و ضایعات اضافی شوند. پیامدهایی که نه فقط در پی ناکارآمدی انتخابی در مواد و سختافزار که به خاطر انتخاب نیروی کار ماهر هم رخ خواهد داد و چه بسا ضررهای مالی هنگفتتری به بار میآورد. متغیرهایی که صنعت و تولیدِ چین ساده از کنار آن نمیگذرد و اجازه نداده است بیدقتی در کوچکترین موارد، مسیر پیشرفت پکن را سنگلاخی کند. مضاف بر اینکه، شرکتهای چینی به ویژه در صنایعی مانند«پلاستیک، لاستیک، بستهبندی و لیبل» اینک به طور فزایندهای در تحقیق و توسعه سرمایهگذاری میکنند و متخصصان آنها با ترکیبِ تولید و فناوریهای پیشرفته، سکاندار رشد صنعتی شدهاند و طیف متنوعی از محصولات با کیفیت بالا را به بازارهای جهان ارائه کردهاند تا موقعیت چین به عنوان یک راهبر جهانی در این صنایع مستحکمتر بماند و به عنوان یک نیروگاه اقتصادی بینالمللی، با رشد سریع اقتصاد، بازار مصرف بزرگ و حمایت دولت از توسعه تجاری، به مقصد اصلی شرکت و بنگاههای اقتصادی جهان تبدیل شود. یک سرمایهگذاری هدفمند که در پی آن، شهرهایی مانند شانگهای، پکن و شنژن، حالا قطبهای جهانی فناوری، تولید و مبادلات کلان مالی محسوب میشوند، شرکتهای چندملیتی و استارتآپها را بهطور یکسان جذب میکنند و سرمایهگذاران خارجی که زنجیره تأمین خود را به دلیل تنش تجاری آمریکا و چین و افزایش هزینه نیروی کار به خارج از کشور برده بودند، اکنون بهطور جدی به فکر بازگشت به چین هستند.