بعد از دوران پاندمی، کلِ زنجیرهی تولید در حال روی آوردن به فناوریهای جدید برای تبدیل بستهبندی و لیبلهای صنعت غذا و دارو به یک اکوسیستم ایمن و کارآمد است؛ گویی مسابقهای در جریان است. گزارشی که از سوی موسسه تحقیق و مشاوره بازار «Research and Markets» منتشر شده هم نشان میدهد فناوریها صنعتِ تولید و چاپ لیبل قرار است صنعت غذا و دارو را کاملاً متحول کنند.
بر اساس این گزارش، فناوریهایی مانند RFID، NFC و IML میتوانند دادههای دارویی و غذایی را از چرخه تولید تا قفسههای خردهفروشی و حتی تا خانههای مصرفکنندگان، ایمن کرده و در عین تقویت کاربردهای فناوری تعاملی در این دو صنعت، تا پنج سال آینده نرخ رشد مرکب سالانه ۱۴ درصد را برای آنها ثبت کنند. این در حالی است که کاربران نهایی این صنایع نیز به دنبال راههایی برای مدیریت بهتر هزینهها، افزایش کارایی و تضمین رفاه خود هستند و این فناوریها، میتوانند مدیریت موجودی، تضمین کیفیت و جلوگیری از اتلاف را بهبود بخشند. آنها همچنین میتوانند به مدیریت هزینهها در سراسر زنجیره تأمین کمک کنند و به همین دلیل، بستهبندیهای تعاملی مبتنی بر فناوری و لیبلهای تکنولوژیکی، به سرعت در بین مصرفکنندگان پذیرفته میشوند.
مضاف بر آن، به خاطر تقویت یکپارچگی محصول، بستهبندی با لیبلهای درون قالبی که قابلیت مهر و موم را برای بستهها به وجود میآورند و مانعی در برابر جعلکنندگان میشوند، امنیت محصولات را به یک دلیل بزرگ برای گرایش مصرفکنندگان به خرید مواد غذایی و دارویی با چنین بستهبندی و تکنیکهایی تبدیل کرده است. ویژگیهای احراز هویت یکپارچه با لیبلهایIML، به خاطر ماهیت آشکار و پنهان این فناوری نیز، چون به محافظت مؤثرتر در برابر جعل و دستکاری محصول میانجامد، دستِ فعالان بازارهای خاکستری در این دو صنعت را رو کرده و در توصیفی ایدهآل، به مفاهیم امنیتی چند سطحی که میتوانند توسط ذینفعان مختلف در زنجیره تأمین تأیید و اجرا شوند، بار قانونی بیشتری بخشیده که این موضوع مهمی در علم مشتریمداری و اعتمادسازی دوسویه است.
جدای از این مقولات، تمامی فعالان زنجیرهی تولید در این دو صنعت تقریباً به این اجماع رسیدهاند که اقتصاد چرخشی، آیندهی اقتصاد دنیاست و این اقتصاد را میتوان با کمک فناوریهایی چون«آیامال» محقق ساخت؛ چون اقتصاد چرخشی جایی است که صنایع و طبیعت به گفتمان مینشینند و به تفاهم میرسند. تفام بر سر اینکه، اقتصاد خطی که در آن فرض میشود مقادیر نامشخص و نامحدودی از منابع طبیعی (اصل کمیابی) وجود دارد و محیطزیست ظرفیت نامحدودی برای جذب ضایعات، زبالهها و آلودگیهای محیطزیستی خواهد داشت، به طور کامل مردود است و به همین خاطر اقتصاد چرخشی، فرصتی پر بها و ارزشمند با پتانسیلی بالا برای نوآوری، اشتغالزایی و رشد اقتصادی است؛ فرصتی که ارزش افزوده در صنایعی چون غذا و دارو را چندین برابر میکند.
علاوه بر آن، چون فلسفه وجودی اقتصاد چرخشی به غیر از استفاده بهینه از منابع محدود، کاهش ضایعات و استفاده مجدد از آنها در فرآیند تولید یا ساخت محصولات جانبی است و این مهم با کمک فناوریهای نوین چون IML امکانپذیر است، فعالان این دو صنعت در تمامی طول چرخهی تولید و عرضه میتوانند بازیگران جدیدی باشند که در اقتصاد مدرن ظهور و بروز پیدا کرده و اکوسیستم کسب وکار را دستخوش تغییرات قابل توجهی میکنند. کمااینکه در اکثر موارد و بر اساس مطالعات انجام شده، مفاهیم مرتبط با گذار از مدل اقتصادی خطی به سیستم اقتصادی چرخشی در زنجیره ارزش صنایع غذایی و دارویی چیزی فراتر از یک عبارت آن هم در حد بیانیه یا یک اطلاعرسانی کلی است و آینده این دو صنعت به استفاده مجدد از آنچه که داریم بستگی دارد؛ تا بدانجا که با جابهجاییهای استراتژیک در حوزهی تصمیمگیری برای استفاده از فناوریهای نوین، علاوه بر کاهش وابستگی و انتشار کربن، صنایع غذا و دارو میتوانند پیشرانهای قدرتمندی در نفوذ و استفاده از فناوریهای نوآورانه باشند و مدل جدید اقتصادی آنها، فرصتهای بسیاری را برای دیگر فعالان اقتصادی و کسبوکارهای مختلف فراهم آورد؛ به گونهای که چگونگی کاربرد سنجههای بازیافت، بهبود بهرهوری، گسترش چرخه استفاده، افزایش تعداد دفعات استفاده و جایگزینی محصولات با راهکارها و رویکردهای نرمافزاری و فناوری ترویج یابد. رویکردهایی که استراتژیهای عمومی یا الگوی اصلی نوآوری در مدلهای کسبوکار چرخشی دنیای امروزی هستند و در قالب روشها و تفکراتی سیستماتیک برای طراحی راهکارها، بازسازی یا دست کم حفظ محیطزیست و سیستمهای زنده در جهت پایداری اقتصاد، زمین را سبز نگه میدارند و کمک میکنند لنگر سبز و امن تجارت آسوده رها شود.
*مترجم: آسیه اسدپور، مدیر ارتباطات راهبردی و بینالملل آنیلپک