پاییز سختی در انتظار صنعت است
IML سفیر نوآوری و جذابیتِ نسل Z است
مهر 3, 1403
صنعت پلاستیک با محیط زیست آشتی می‌کند
مهر 3, 1403
با استمراز قطعی‌های برق و کمبود گاز
پاییز سختی در انتظار صنعت است
امروز نخستین «همایش ملی ناترازی صنعت برق و آینده اقتصاد ایران» در شهر اصفهان برگزار شد و اجماع تلخِ تحلیلی سخنران‌ها و پنل تخصصی این رویداد، حکایت از پاییزی سخت برای صنعت و تولید داشت که با توجه به توسعه‌های نامتناسب با آمایش سرزمینی و ناتوانی در حکمرانی انرژی، در آینده‌ای نه چندان دور، این روزهای سخت به دوران بحرانیِ صنعت تبدیل خواهد شد.
اما تلخ‌ترین تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها در این همایش را مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای اصفهان داشت. سعید محسنی، به عنوان نماینده هشت هزار نفر از کارکنان شرکت برق اصفهان بابت محدودیت‌ها و ناترازی‌هایی که پیامدهای آن گریبان‌گیر همه مشترکان در تابستان شد و در پاییز هم ادامه خواهد داشت، عذرخواهی کرد و گفت: حداکثر میزان مصرف برق در فصل تابستان امسال، به ۸۰ هزار مگاوات رسید که حدود ۶۲ مگاوات آن تأمین شد اما بین ۱۸ تا ۲۰ هزار مگاوات محدودیت تأمین داشتیم و این کمبود بر پیچیدگی ناترازی‌ها افزود، مضاف بر اینکه پاییز از رگ گردن به ما نزدیک‌تر است و باید برای کمبود گاز هم به صورت جدی آماده باشیم.
او، با بیان اینکه، ناترازی برق در دو سه سال اخیر ایجاد نشده و نشانه‌های آن حداقل از سه دهه قبل خود را نشان داده است، افزود: از ۱۰۰ سال پیش که نفت، کشف و استخراج شد باید برای قیمت‌گذاری و حکمرانی انرژی چاره‌اندیشی می‌شد، اما نشد و حالا تبعات بحرانی آن را شاهد هستیم. البته با آن‌که صنایع با تمام وجود تبعات ناترازی را چشیده‌اند اما هنوز به بخش بد ماجرا نرسیده‌ایم و بخش‌های تجاری و خانگی این محدودیت را به معنای واقعی حس نکرده‌اند.
محسنی با اعلام اینکه، پیک مصرف برق اصفهان، هفت هزار مگاوات است که حداکثر ۶ هزار و ۲۰۰ مگاوات آن را توانسته‌ایم تأمین کنیم و گاهی کمبود برق به دو هزار مگاوات می‌رسد، تأکید کرد: در سال‌های اخیر، صنایع فولادی و صنایع کانی توسعه زیادی پیدا کرده‌اند آن هم در مناطقی که محدودیت تأمین آب و برق وجود دارد؛ مثلاً در مسیر اصفهان تا یزد، ده‌ها کارخانه تولید کاشی و سرامیک وجود دارد و یا در اصفهان حداقل ۱۸ کارخانه تولید فولاد، مشترک برق منطقه‌ای هستند و به جز سه چهار واحد، ظرفیت تولید بقیه بسیار محدود است و حتی تعدادی از آن‌ها تجهیزات به روز هم ندارند و این در حالی است که ما باید صنایعی را توسعه دهیم که انرژی‌بری نبوده و مصرف آب کمتری داشته باشند که این مهم اتفاق نیفتاده است.
مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای با اشاره به تبدیل انرژی در برخی از صنایع گفت: سهم عمده‌ی ارزش افزوده تولید محصول در برخی صنایع مربوط به انرژی است؛ به عبارت دیگر ما با پدیده صادر‌کردن انرژی در صنعت مواجه و امیدوار هستیم با اجرای آمایش سرزمین این روند اصلاح شود؛ کمااینکه، در بهینه‌سازی مصرف انرژی هنوز فرصت‌هایی وجود دارد، زیرا در زمستان ۷۰ درصد مصرف گاز و در تابستان ۴۰ درصد مصرف برق برای سرمایش و گرمایش مصرف می‌شود و این بدان معناست که مصرف انرژی در بخش خانگی، سهم بیشتری گرفته و باید به دنبال راهکاری برای آن بود.
او از تدوین پیش‌نویس دستورات و تشکیل شورای انرژی استان خبر داد و گفت: زیر مجموعه این شورا قرار است کارگاه برنامه‌ریزی عملیاتی و مدیریت بار صنایع برگزار شود اما نخستین راهکار برای کاهش پیامدهای ناترازی، توسعه صنعتی بر اساس آمایش سرزمینی است زیرا به همان نسبت که توسعه‌ی کشور، فرصت‌های اقتصادی زیادی را ایجاد می‌کند، باید به نحوه آن و تناسبش با ظرفیت‌های سرزمینی هم فکر کرد.
او با اشاره به کم‌توجهی به مبحث ۱۹ طی دو دهه اخیر، بیان داشت: امکان بهینه‌سازی در برخی مصارف وجود دارد از جمله اینکه با افزایش راندمان کولرهای گازی می‌توان هشت‌هزار مگاوات صرفه‌جویی کرد اما با توجه به اختلاف دو برابری قیمت، انگیزه استفاده وسایلی با راندمانِ بالاتر وجود ندارد. جدای از آن، کمتر از یک درصد از تولید انرژی کشور مربوط به منابع تجدیدپذیر است، ظرفیت تجهیزاتی نصب شده این بخش فعلاً به بیش از ۲۵۰ مگاوات هم نمی‌رسد و اگر انتظار می‌رود تا چهار سال آینده سهم آن به ۱۰ هزار مگاوات افزایش یابد، بایستی به عدم توانایی سازندگان پنل داخلی، پیمانکاران و مشاوران نیز نگاه شود و محدودیت‌های جدی واردات تجهیزات برای این بخش را نادیده نگیریم.
محسنی، ایجاد سالیانه‌ی ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی را هم یک الزام دیگر دانست و گفت: بر اساس برنامه هفتم باید در مدت چهار سال ۵۰ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق ایجاد شود که با اضافه کردن شبکه انتقال، نیازمند ۴۰میلیارد یورو یا دلار سرمایه‌گذاری است، اما آیا سیستم مالی کشور توانایی تأمین آن را دارد؟
او شاه کلید رفع مشکلات را رفع مشکل اقتصادی در صنعت برق معرفی کرد و ادامه داد: باید به برق به عنوان یک کالای اقتصادی نگاه کرد اما در ادراک این موضوع دچار ساده‌انگاری شده‌ایم و مسوول ناترازی برق را تنها مجموعه صنعت برق و وزارت نیرو می‌دانیم در صورتی که این مشکل با وضعیت سوخت، آب، محیط‌زیست و امنیت گره خورده و باید راه‌حل‌هایی پیدا کرد که همه این مشکلات را با هم و توأمان حل کند.
او گفت: یک راهکار ساده در بخش بهینه‌سازی، تغییر ساعت رسمی کشور است که بین یک و نیم تا دو درصد می‌تواند مصرف انرژی را کاهش دهد اما بدنه کارشناسی وزارت نیرو نتوانست این موضوع را به درستی برای نمایندگان مجلس تبیین کند تا در کنارش، با برخی راهکارهای ساده مانند تسهیل قوانین سامانه مربوط به سوخت و ایجاد بازار صرفه‌جویی، بخشی از ناترازی‌ها کاهش یابد.
او با تاکید بر لزوم بازنگری در پیش‌فرض‌ها گفت: ناترازی انرژی مسئله همه حاکمیت و مردم است؛ از سوی دیگر قوانین متعددی در این زمینه وجود دارد که اجرا نشده است. برای نمونه، آخرین آن‌ها، قانون مانع‌زدایی در صنعت برق است که ۲۱ ماه از تصویب آن می‌گذرد اما به دلیل نگرانی از تبعات اجتماعی، از ظرفیت آن استفاده نکرده‌ایم؛ همچنین در قانون پیش‌بینی شده که ۱۰ هزار مگاوات برق در صنایع بزرگ تولید شود که تاکنون فقط دو هزار و ۲۰۰ مگاوات تولید شده زیرا ظرفیت تولید‌کنندگان و سازندگان نیروگاهی در کشور این میزان نیست و بعضاً برخی از نیروگاه‌ها با پایین‌ترین ظرفیت فعال هستند.
او تأکید کرد: مشکلات کنونی تأمین برق باعث شد تا ما از ابتدای آذر دوباره محدودیت‌ها را آغاز کنیم، کمااینکه از امروز هم که من با شما صحبت می‌کنم، بخشی از آن شروع شده و امید داریم با همفکری و تصمیمات همسو، این ناترازی‌ها کاهش یابد و نگرانی‌هایمان کمتر شود.
